Państwowa Straż Pożarna powołana została ustawą z dnia 24 sierpnia 1991r. – tekst jednolity (Dz. U. z 2020 r. poz. 1123) jako zawodowa, umundurowana i wyposażona w specjalistyczny sprzęt formacja, przeznaczona do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

Szczegółowe zasady organizacji Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006r. Nr 143, poz.1037).

Status prawny Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej określa art. 8, ust. 1, pkt 3 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Regulamin organizacyjny Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi jest ustalony przez Komendanta Miejskiego i zatwierdzony przez Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.

Koszty związane z funkcjonowaniem Państwowej Straży Pożarnej są pokrywane z budżetu państwa w formie dotacji celowych.

W pokrywaniu części kosztów funkcjonowania Państwowej Straży Pożarnej mogą również uczestniczyć:

1. gmina, powiat lub samorząd województwa,
2. organizatorzy imprez masowych.

W ponoszeniu kosztów budowy strażnic, ich wyposażeniu i utrzymaniu uczestniczyć mogą również osoby prawne i fizyczne. Terenem działania Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi jest miasto Łódź oraz obszar powiatu łódzkiego.

Siedziba Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej mieści się w Łodzi przy ul. Zgierskiej 47.